Πώς η αμερικανική στρατηγική εφάρμοσε έμπρακτα τον Θουκυδίδη

Ο Θουκυδίδης σήμερα αποτελεί αντικείμενο διδασκαλίας και μελέτης στις στρατιωτικές σχολές όλων των επιπέδων και όλων των κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ. Το έργο του Θουκυδίδη είναι σπουδαίο και επίκαιρο για τους στρατιωτικούς αναλυτές των ΗΠΑ που, μέσα από τη μελέτη του, προσπάθησαν να κατανοήσουν τη λογική του ανταγωνισμού μίας χερσαίας στρατιωτικής δύναμης, της Σπάρτης, με μία ναυτική δύναμη, την Αθήνα, παραλληλίζοντάς τον με τον ανταγωνισμό της Ρώμης με την Καρχηδόνα, του Μεγάλου Ναπολέοντα με τους αντιπάλους του, της Αγγλίας με τη Γερμανία, των ΗΠΑ με τη Σοβιετική Ένωση και με το Ιράκ. Παράλληλα δε, μέσω του έργου του Θουκυδίδη, κατανόησαν τη σχέση μεταξύ φύσεως (ισχύος) και νόμου (ηθικής).

Ένα παράδειγμα αρκεί για να φανεί η χρησιμότητα του έργου του Θουκυδίδη, η ανάλυση των σχέσεων πολιτικής και στρατηγικής. Όταν ο Αμερικάνος Ναύαρχος Στάνσφιλντ Τέρνερ, έχοντας την εμπειρία του αδιεξόδου στο οποίο είχαν περιέλθει οι ΗΠΑ στο Βιετνάμ, αποφάσισε να συμπεριληφθεί η ιστορία του Πελοποννησιακού πολέμου στη διδακτέα ύλη της ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗΣ ΝΑΥΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΟΛΕΜΟΥ από τον Αύγουστο του 1972, για πολλούς σπουδαστές ήταν ένα άγνωστο βιβλίο, για έναν φαινομενικά άσχετο πόλεμο γραμμένο από ένα δυσπρόφερτο όνομα. Όμως, για τον Τέρνερ, ήταν η ουσία της προσέγγισής του, το καλύτερο παράδειγμα που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει για τη μελέτη στρατιωτικών (τακτικών και επιχειρησιακών) και στρατηγικών περιπτώσεων, για τον συγκριτικό παραλληλισμό και τη διδασκαλία σύγχρονων στρατηγικών προβλημάτων.

Ο Τζωρτζ Μάρσαλ, αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ και υπουργός Εξωτερικών το 1947 στο αποκορύφωμα του ψυχρού πολέμου, είπε «πολύ αμφιβάλλω» αν μπορεί κανείς σήμερα να σχηματίσει με απόλυτη βεβαιότητα σωστή άποψη για ορισμένα θεμελιώδη διεθνή ζητήματα, αν δεν ανατρέξει στα γεγονότα του Πελοποννησιακού πολέμου.

Κατά τον Θουκυδίδη, σημαντικότατο πλεονέκτημα προσδίδει η ναυτική κυριαρχία και η θαλασσοκρατορία είναι συστατικό στοιχείο της εξουσίας. Τις παραπάνω εκτιμήσεις του Θουκυδίδη υιοθέτησε ο Αμερικανός πλοίαρχος Μάχαν, ο οποίος υποστήριξε ότι η ναυτική ισχύς μίας χώρας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ευημερία και την πρόοδό της. Το παράδειγμα του στρατηγού Λύσανδρου, με την εφαρμογή της αρχής της συγκέντρωσης δυνάμεων ενάντια σε έναν αντίπαλο που είχε διαιρέσει τις δικές του δυνάμεις πετυχαίνοντας τον αποκλεισμό της Αθήνας από τη θάλασσα, αποτέλεσε τη βάση της ναυτικής στρατηγικής του Μάχαν, ο οποίος, μαζί με τον Κόρμπετ, θεωρούνται οι δύο μεγαλύτεροι στρατηγιστές παγκοσμίως στον κατά τη θάλασσα αγώνα.

Ένα σύγχρονο παράδειγμα της αμερικανικής θεώρησης στον Θουκυδίδη είναι η εσωτερική νομιμοποίηση στις ΗΠΑ των γεγονότων στη Γιουγκοσλαβία. Η αμερικανική κοινή γνώμη ήταν σύμφωνη με τις πράξεις των ΗΠΑ στο Κόσσοβο. Οι ανελέητοι βομβαρδισμοί και το θέαμα χιλιάδων προσφύγων δεν κατόρθωσαν να αλλοιώσουν το κοινό αίσθημα. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ έπεισε τον λαό του ότι αυτό που θα γινόταν είχε σκοπό την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αυτοί δέχτηκαν αδιαμαρτύρητα να υποστούν το υψηλό κόστος των επιχειρήσεων, τουναντίον στο Βιετνάμ οι ΗΠΑ δεν κατόρθωσαν αυτήν την εσωτερική νομιμοποίηση.

Οι ΗΠΑ στη Σερβία δεν έδωσαν μία αποφασιστική μάχη στην ξηρά, αλλά, εφαρμόζοντας μία στρατηγική εξουθένωσης με βομβαρδισμούς, επικεντρώθηκαν στη σταδιακή αποδυνάμωση της στρατιωτικής μηχανής των Σέρβων, με αποτέλεσμα η πολιτική ηγεσία των τελευταίων να συνθηκολογήσει με τους όρους του ΝΑΤΟ, υπογράφοντας τη συνθήκη του Ντέιτον.

Η στρατηγική εξαναγκασμού αφορά στο σύνολο προσπαθειών επί του αντιπάλου, προκειμένου ο τελευταίος να τερματίσει μια προσπάθειά του σε περίοδο κρίσης, τουτέστιν μία διπλωματική στρατηγική που συνοδεύεται από την απειλή χρήσης βίας με τη συγκέντρωση δυνάμεων ή την απειλή τέτοιας.

Ο Περικλής πρώτος επεσήμανε τη σημασία της τεχνολογικής υπεροχής. Η Σπάρτη, για να προχωρήσει σε πόλεμο εναντίον της Αθήνας, θα έπρεπε να είναι σε θέση να εξουδετερώσει το μεγάλο πλεονέκτημά της, που ήταν η τεχνολογική της υπεροχή στον στόλο και στα τείχη της. Στη σημερινή εποχή, η τεχνολογική υπεροχή είναι το ισχυρότερο πλεονέκτημα των ΗΠΑ. Ας μην ξεχνάμε ότι ο πόλεμος των άστρων του Ρήγκαν με την οικονομία των ΗΠΑ συνέβαλε στη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και του συμφώνου της Βαρσοβίας. Η υπερέχουσα τεχνολογία στους εξοπλισμούς και την άμυνα δρα αποτρεπτικά και καθιστά αδιανόητο, ακόμα και σε ισχυρές δυνάμεις, να αμφισβητήσουν τον ηγετικό ρόλο των ΗΠΑ.

Τα προαναφερόμενα είναι μόνο ελάχιστα παραδείγματα που αποδεικνύουν το βάθος της μελέτης του Πελοποννησιακού πολέμου και πόσο αυτή έχει επηρεάσει την αμερικανική υψηλή στρατηγική.

το είδαμε: efimeridaenosis.wordpress.com