Oταν όμως φθάνει κανείς εκεί οδικώς ή με τρένο, βγαίνοντας σηκώνει τα μάτια πάνω από την πόλη και βλέπει τα βράχινα τείχη να υψώνονται μέχρι τον ουρανό. Η φράση «μια εικόνα χίλιες λέξεις» δεν αρκεί, καθώς οι λέξεις όσο πολλές και αν είναι δεν φθάνουν για να περιγράψουν τα αισθήματα, τα συναισθήματα, την παράδοξη ομορφιά.
Στη θέση της σημερινής Καλαμπάκας κατά την αρχαιότητα βρισκόταν η πόλη Αιγίνιον, η οποία άκμασε στα ελληνιστικά και ρωμαϊκά χρόνια. Η ονομασία Αιγίνιον μαρτυρείται και από επιγραφή, η οποία είναι εντοιχισμένη στην ανατολική πλευρά της βυζαντινής εκκλησίας του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου: “ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ ΚΑΙΣΑΡΑΣ ΛΟΥΚΙΟΝ ΣΕΠΤΙΜΙΟΝ ΣΕΒΗΡΟΝ ΠΕΡΤΙΝΑΚΑ ΚΑΙ ΜΑΡΚΟΝ ΑΥΡΗΛΙΟΝ ΑΝΤΩΝΙΟΝ [=ΚΑΡΑΚΑΛΛΑΝ] ΠΑΡ-ΘΙΚΟΥΣ, ΑΡΑΒΙΚΟΥΣ, ΑΔΙΑΒΗΝΙΚΟΥΣ, ΜΕΓΙΣΤΟΥΣ, ΣΕΒΑΣΤΟΥΣ Η ΠΟΛΙΣ ΑΙΓΙΝΕΙΩΝ”
Το 197 π.Χ. ο Ρωμαίος στρατηγός Τίτος Φλαμινίνος βάδισε εναντίον του Αιγινίου, αλλά επειδή το θεώρησε δυσάλωτο, το άφησε και προχώρησε στον θεσσαλικό κάμπο. Το 192 – 186 π.Χ. το Αιγίνιον πέρασε στην κυριαρχία του Αντίοχου Γ' της Συρίας, αλλά μεταξύ 186 – 184 π.Χ. περιήλθε και πάλι στην κυριαρχία του Φιλίπου Ε' της Μακεδονίας, ο οποίος είχε συμμαχήσει με τους Ρωμαίους. Το 146 π.Χ. κυριεύτηκε οριστικά από τους Ρωμαίους και λεηλατήθηκαι αγρίως από τον στρατό του Λευκίου Αιμιλίου Παύλου, επειδή είχε αρνηθεί να υποταχθεί οικειοθελώς. Εδώ ο Ιούλιος Καίσαρ το 48 π.Χ. συνάντησε τον Γναίο Δομίτιο, πριν προχωρήσει προς τα Φάρσαλα για να αντιμετωπίσει τον Πομπήιο.
Από τα βυζαντινά χρόνια, πριν από τον 9ο αιώνα, η πόλη ονομαζόταν Σταγοί, ονομασία που διατηρείται και σήμερα ως μητροπολιτικός τίτλος (Μιτρόπολις Σταγών και Μετεώρων). Το 1163 γίνεται μνεία του κάστρου των Σταγών. Η λέξη Σταγοί, κατά τον Πουκεβίλ, είναι παραφορά της φράσης στους αγίους <στ'αγιούς> Σταγούς. Το νεότερο όνομα Καλαμπάκα εμφανίζεται ήδη από τους τελευταίους βυζαντινούς χρόνους. Σε επίσημο τουρκικό έγγραφο του 1454/55 αναφέρεται παράλληλα ως Σταγοί (Istagos) και Καλαμπάκα (Qualabaqqaya), ονομασία που στα τουρκικά σημαίνει ”Φρούριο στην κορυφή του βράχου”.
Ως Σταγοί, τη Βυζαντινή εποχή, έγινε έδρα επισκοπής, η οποία με κάποια διαλείμματα διατηρήθηκε ως το 1899, οπότε συγχωνεύτηκε με την επισκοπή Τρίκκης ακι αποτέλεσαν τη Μητρόπολη Τρίκκης και Σταγών με έδρα τα Τρίκαλα.
Η γεωγραφική θέση και γεωλογία κάνει τον τόπο ισχυρό στρατηγικό σημείο και αναπτύσσεται το αμυντικό σύστημα. Νοτιοδυτικά της πόλης της Καλαμπάκας βρίσκονται αρχαίοι τάφοι και συχνά σε διάφορα σημεία ανακαλύπτονται αγγεία και πήλινες κατασκευές.
Το 197 π.Χ. ο Ρωμαίος στρατηγός Τίτος Φλαμινίνος βάδισε εναντίον του Αιγινίου, αλλά επειδή το θεώρησε δυσάλωτο, το άφησε και προχώρησε στον θεσσαλικό κάμπο. Το 192 – 186 π.Χ. το Αιγίνιον πέρασε στην κυριαρχία του Αντίοχου Γ' της Συρίας, αλλά μεταξύ 186 – 184 π.Χ. περιήλθε και πάλι στην κυριαρχία του Φιλίπου Ε' της Μακεδονίας, ο οποίος είχε συμμαχήσει με τους Ρωμαίους. Το 146 π.Χ. κυριεύτηκε οριστικά από τους Ρωμαίους και λεηλατήθηκαι αγρίως από τον στρατό του Λευκίου Αιμιλίου Παύλου, επειδή είχε αρνηθεί να υποταχθεί οικειοθελώς. Εδώ ο Ιούλιος Καίσαρ το 48 π.Χ. συνάντησε τον Γναίο Δομίτιο, πριν προχωρήσει προς τα Φάρσαλα για να αντιμετωπίσει τον Πομπήιο.
Από τα βυζαντινά χρόνια, πριν από τον 9ο αιώνα, η πόλη ονομαζόταν Σταγοί, ονομασία που διατηρείται και σήμερα ως μητροπολιτικός τίτλος (Μιτρόπολις Σταγών και Μετεώρων). Το 1163 γίνεται μνεία του κάστρου των Σταγών. Η λέξη Σταγοί, κατά τον Πουκεβίλ, είναι παραφορά της φράσης στους αγίους <στ'αγιούς> Σταγούς. Το νεότερο όνομα Καλαμπάκα εμφανίζεται ήδη από τους τελευταίους βυζαντινούς χρόνους. Σε επίσημο τουρκικό έγγραφο του 1454/55 αναφέρεται παράλληλα ως Σταγοί (Istagos) και Καλαμπάκα (Qualabaqqaya), ονομασία που στα τουρκικά σημαίνει ”Φρούριο στην κορυφή του βράχου”.
Ως Σταγοί, τη Βυζαντινή εποχή, έγινε έδρα επισκοπής, η οποία με κάποια διαλείμματα διατηρήθηκε ως το 1899, οπότε συγχωνεύτηκε με την επισκοπή Τρίκκης ακι αποτέλεσαν τη Μητρόπολη Τρίκκης και Σταγών με έδρα τα Τρίκαλα.
Μοναστήρια
Οι απαρνητές των εγκοσμίων βρίσκουν καταφύγιο της ψυχής τους τις πέτρινες τρύπες και στήνουν εκεί τις ξύλινες παράγκες τους, μια «Καλία» ήταν η αρχή των μοναστηριών. «Καλία» λεγόταν η κοινότητα των λαϊκών μέχρι τότε.
Τις Κυριακές μαζεύονταν για Θεία Ευχαριστία και κοινή εστίαση στον Κυριακό ναΐσκο στη νότια πλευρά του βράχου, τη Δούμπιανη. Το εκκλησάκι, η Ζωοδόχος Πηγή – Παναγία, σώζεται μέχρι σήμερα. Σιγά σιγά, αναπτύχθηκαν πολλές Καλίες - Μοναστήρια. Τον Ι΄ αιώνα χτίζονται τα πρώτα μοναστήρια. Η ασκητική αυτή ανάπτυξη επηρέασε τον γύρω τόπο και τους κατοίκους της.
Ο χώρος φαινόταν να ανήκει «στους αγίους» και κυριάρχησε η πίστη ότι από την παραφθορά αυτής της φράσης η πόλη μετονομάσθηκε σε Σταγοί: κατ’ άλλους από τη λέξη σταγός, δηλαδή σιταγωγός ή τη σλάβικη λέξη στάγια, δηλαδή θάλαμος ή κοιλώματα βράχων. Στην πόλη των Σταγών αναπτύσσεται εμπόριο και καλλιέργεια του μεταξοσκώληκα. Το πρώτο μοναστήρι που χτίσθηκε στα βράχια ήταν του Αγίου Στεφάνου και ακολούθησε η γέννηση και ανάπτυξη 24 μοναστηριών:
1. Το Αγιο Πνεύμα
2. Ο Αγιος Μόδεστος
3. Ο Αλυσσος
4. Ολγας
5. Ο Αγιος Ταξιάρχης
6. Ο Αγιος Γεώργιος
7. Η Παναγία
8. Ο Αγιος Νικόλαος Μπάντοβας
9. Ο Αγιος Νικόλαος Κοφίνας
10. Η Αγία Μονή
11. Της Υπαπαντής
12. Του Παντοκράτορος
13. Του Καλλίστρατου
14. Της Υψηλοτέρας
15. Της Μονής Δούπιανης
16. Η Μεταμόρφωση
17. Το Βαρλαάμ
18. Ο Αγιος Στέφανος
19. Η Αγία Τριάδα
20. Του Ρουσάνου
21. Του Αγίου Νικολάου Αναπαυσά.
22. Αγιος Γρηγόριος
23. Αγιοι Απόστολοι
24. Το μεγάλο Μετέωρο
Σήμερα διασώζονται μόνο έξι μοναστήρια. Τον 12ο αιώνα τα βράχια βαφτίζονται Μετέωρα από τη σύνθεση δύο αρχαίων λέξεων: ΜΕΤΑ και ΑΕΙΡΩ.
2. Ο Αγιος Μόδεστος
3. Ο Αλυσσος
4. Ολγας
5. Ο Αγιος Ταξιάρχης
6. Ο Αγιος Γεώργιος
7. Η Παναγία
8. Ο Αγιος Νικόλαος Μπάντοβας
9. Ο Αγιος Νικόλαος Κοφίνας
10. Η Αγία Μονή
11. Της Υπαπαντής
12. Του Παντοκράτορος
13. Του Καλλίστρατου
14. Της Υψηλοτέρας
15. Της Μονής Δούπιανης
16. Η Μεταμόρφωση
17. Το Βαρλαάμ
18. Ο Αγιος Στέφανος
19. Η Αγία Τριάδα
20. Του Ρουσάνου
21. Του Αγίου Νικολάου Αναπαυσά.
22. Αγιος Γρηγόριος
23. Αγιοι Απόστολοι
24. Το μεγάλο Μετέωρο
Σήμερα διασώζονται μόνο έξι μοναστήρια. Τον 12ο αιώνα τα βράχια βαφτίζονται Μετέωρα από τη σύνθεση δύο αρχαίων λέξεων: ΜΕΤΑ και ΑΕΙΡΩ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου